Ô mai là một trong những vị thuốc quý có
nhiều công hiệu trong chăm sóc sức khỏe và điều trị bệnh. Nếu bạn có ý
định dùng dược liệu quả ô mai để điều trị bệnh, thì trước hết nên tìm hiểu qua các thông tin sau đây để dùng đúng cách, đảm bảo an toàn tuyệt đối.
THÔNG TIN CƠ BẢN NHẤT VỀ CÂY Ô MAI
1. Đôi nét sơ lược về ô mai
Quả ô mai còn có tên gọi khác: mơ đen, mơ
muối, xí muội, vị khá chua. Dược liệu ô mai chính là quả mơ chín phơi
khô tạo thành thuốc.
Ở nước ta, cây ô mai được trồng và mọc
hoang tương đối nhiều. Bình thường, cây cao khoảng 3 – 4m, có lá hình
bầu dục, phần ngọn lá nhọn và mép có khía răng nhọn, chúng mọc so le với
nhau. Quả ô mai còn sống màu xanh, chín chuyển sang vàng có lốm đốm màu
đỏ, có lông tơ.
Ô mai được xem là vị thuốc dùng để điều
trị các chứng bệnh hay gặp ở các nước phương Đông. Thành phần chính
trong quả ô mai gồm: Citrics acid, Succinic acid, Malic acid và
Sitosterol
Tìm hiểu những thông tin về cây ô mai
2. Công dụng của ô mai
Trong y học cổ truyền, ô mai được xem là thảo dược mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, điều trị những bệnh như:
- Trị các chứng ho, khàn tiếng, viêm họng,
khô họng. Cùng bệnh ho do cảm lạnh, nhiễm lạnh có thể sử dụng ô mai
cùng mật ong, gừng để mang lại hiệu quả cao.
- Ô mai cũng được dùng trong trị đau bụng
do giun đũa và trừ giun đũa. Hỗ trợ điều trị chứng tiêu chảy, tiêu lỏng
hoặc lỵ lâu ngày.
- Nếu kết hợp quả ô mai cùng với những loại thuốc khác thì sẽ có công dụng trị ho lâu ngày, viêm phế quản.
- Ức chế vi khuẩn gây bệnh, dùng để điều trị bệnh tiểu đường và phòng chống ung thư cổ tử cung.
Bên cạnh đó, ô mai còn có thể chế thành
dầu hạt mơ để chữa nẻ, làm bóng tóc. Hoặc ngâm rượu mơ để giúp ăn ngon,
giúp giải nhiệt, giải khác để nâng cao sức khỏe trong mùa hè.
3. Cách bào chế dược liệu ô mai
Hái ô mai và phơi cho đến khi các quả này
héo lại, phơi trong bóng râm, không tiếp xúc với ánh nắng là tốt nhất.
Sau đó đun quả ô mai cùng với một lượng nước vừa đủ, đến khi quả hơi nứt
thì vớt ra ngoài. Mang ô mai đi sấy khô cho đến khi vỏ nhăn lại là
được.
Thực hiện lặp lại quy trình trên trong
khoảng 3 – 4 lần hoặc đến khi nào quả ô mai có màu tím đen. Nếu cần sử
dụng, bạn để ô mai đã bào chế trong chảo nóng và đảo cho ô mai cháy đều
xung quanh. Để nguội rồi lấy tán nhuyễn thành bột ô mai.
Cách bào chế dược liệu ô mai
4. Cách bảo quản dược liệu
Ô mai cần được bảo quản trong nhiệt độ
phòng, môi trường khô kín, thoáng mát. Bạn có thể dùng gói hút ẩm để giữ
cho dược liệu tốt nhất nếu dùng trong thời gian dài.
DÙNG DƯỢC LIỆU Ô MAI NHƯ THẾ NÀO?
1. Cách dùng dược liệu ô mai
Dùng ô mai ở nhiều dạng khác nhau như ăn
trực tiếp, ngậm hoặc thuốc sắc. Bên cạnh đó, cũng có thể kết hợp cùng
nhiều dược liệu khác để điều trị bệnh.
2. Các bài thuốc với quả ô mai
Dùng quả ô mai cho người lớn
- Điều trị ho thông thường, ho lâu ngày không khỏi
Lấy lượng ô mai tùy ý sắc cô đại, thêm 1
ít mật ong dùng để uống trước lúc đi ngủ. Bên cạnh đó, còn có cách điều
trị khác là: Dùng 12g ô mai cùng với các loại: bán hạ, a giao, hạnh
nhân, sinh khương mỗi loại 12g, 6g cù túc xác, 8g tô diệp, 4g cam thảo.
- Điều trị tiêu chảy với quả ô mai
Lấy 12g bột ô mai trộn chung với các thảo
dược sau: nhục đậu khấu, ô mai, kha tử, phục linh, thương truật, đảng
sâm mỗi loại 12g và 6g mộc hương, 6g anh túc cá, 4g cam thảo, vo viên để
uống.
- Điều trị giun đũa, đau bụng do giun đũa
Giun đũa chui ống mật tạo nên cơn đau bụng
dữ dội và tay chân lạnh thì dùng bài thuốc sau: tán các thảo dược 12g ô
mai, 12g đường quy, 12g phụ tử chế, 12g đảng sâm, 6g hoàng liên, 8g quế
chi, 6g hoàng bá, 6g xuyên tiêu, 6g can xương, và 4g tế tân. Tạo thành
viên ngày uống 2 lần, mỗi lần dùng 8g, trường hợp không dùng viên thì có
thể sắc nước uống.
- Điều trị tiểu đường bằng ô mai
Bao gồm các nguyên liệu: ô mai, cát căn,
thiên phấn, hoàng kỳ và mạch môn mỗi loại 10g, 3g cam thảo. Dùng để sắc
uống hay nghiền nát vo viên đều được, mỗi lần uống 6g, ngày dùng 2 lần.
- Điều trị kiết lỵ với quả ô mai
Dùng ô mai uống nước thay nước trà hằng ngày.
Đối với những trường hợp bị kiết lỵ kèm ra
máu và mủ thì nên áp dụng phương thuốc: lấy 40g ô mai bỏ hột rồi đốt
sơ, tán nhuyễn cho thành bột. Dùng mỗi lần 8g thay cho nước. Thời điểm
uống thuốc là trong bữa cơm để gia tăng tác dụng điều trị bệnh.
- Điều trị viêm gan do virus
Dùng 40 – 50g ô mai sắc với 500 ml đến lúc
nước còn 250 ml thì chia ra làm 2 lần uống trong ngày. Đồng thời sử
dụng cùng những loại vitamin B, C để điều trị chứng vàng da hay hạ men
transaminasa.
Dùng quả ô mai cho trẻ em
Ô mai có thể dùng để điều trị chứng tiêu
chảy cho trẻ em nếu kết hợp với Bicarbonat Natri 0,25g và 1g ô mai (trẻ
dưới 1 tuổi), hay 1,5g ô mai (trẻ trên 1 tuổi). Mỗi ngày dùng 3 lần là
tốt nhất.
Hướng dẫn sử dụng dược liệu quả ô mai
3. Một vài lưu ý khi dùng dược liệu ô mai
Về cơ bản, quả ô mai được xem là món ăn
vặt, do đó nó không có quá nhiều tác dụng phụ. Tuy nhiên, trong một số
trường hợp hiếm gặp có thể bị dị ứng, mẫn cảm với những hoạt chất chứa
trong ô mai. Ngoài ra, những trường hợp sau đây cần cẩn trọng, tránh lơ
là chủ quan khi dùng dược liệu này:
- Bệnh nhân bị sốt rét hay kiết lỵ mới bùng phát không điều trị bằng ô mai.
- Nên thận trọng với người hen suyễn, vì có thể dẫn đến những cơn hen.
- Bệnh nhân có vấn đề ở dạ dày bị dị ứng ô mai.
- Đừng nên lạm dụng ăn ô mai quá nhiều vì có thể gây tổn thương đến răng.
CHIA SẺ THÊM TỪ CHUYÊN GIA
Thông qua những phân tích ở trên, chuyên gia Phòng khám Đa khoa Hoàn Cầu đã tóm tắt lại như sau:
Quả ô mai không chỉ giúp điều trị nhiều
bệnh như ho, đau bụng, tiêu chảy, sốt,… mà nó còn là thảo dược quý giúp
chăm sóc sức khỏe, cải thiện sức khỏe xương, chống táo bón, bảo vệ thị
lực, cân bằng huyết áp và giúp cơ thể tránh được virus gây bệnh. Hơn
nữa, ô mai còn giúp mái tóc chắc khỏe và làm đẹp da.
Mặc dù có khá nhiều công dụng, nhưng nó
vẫn có khả năng gây ra các tác dụng phụ không đáng có. Vì vậy, nếu cần
dùng quả ô mai kết hợp cùng với các loại thuốc khác thì tốt nhất nên
thăm khám và hỏi ý kiến từ bác sĩ chuyên môn.
